Bạn thuộc nhóm “da nóng” hay “da mát”? Cơ thể bạn đang muốn nói điều gì? Góc nhìn khoa học và cảnh báo sức khỏe.
Trong đời sống hàng ngày, nhiều người thường mô tả người khác là “da mát” hay “da nóng”. Có người bắt tay thấy mát lạnh, dễ chịu. Có người lại luôn có cảm giác nóng ran, đặc biệt ở lòng bàn tay, bàn chân. Hiện tượng này không chỉ mang tính cảm nhận mà còn phản ánh sự khác biệt sinh lý, cơ địa và thậm chí là dấu hiệu sức khỏe tiềm ẩn. Vậy vì sao có người da mát, người da nóng? Cùng tìm hiểu kỹ hơn dưới góc nhìn khoa học.
1. Khái niệm “da mát” và “da nóng” là gì?
-
Da mát: Là cảm giác da thường mát lạnh hơn bình thường, đặc biệt ở tay, chân. Những người này khi chạm vào thường tạo cảm giác dễ chịu, đặc biệt vào mùa hè.
-
Da nóng: Là tình trạng da lúc nào cũng ấm hoặc nóng, thậm chí đỏ ửng ở một số vùng như lòng bàn tay, gan bàn chân, vùng mặt.
Đây không phải là bệnh, mà là biểu hiện của sự điều hoà nhiệt độ cơ thể, tuần hoàn máu và hoạt động thần kinh – nội tiết.
2. Nguyên nhân khiến người có da mát hoặc da nóng
2.1. Do sự khác biệt trong tuần hoàn máu
-
Người da nóng thường có lưu lượng máu ngoại vi cao hơn, dẫn đến bề mặt da ấm hơn. Tuần hoàn máu tăng còn có thể do stress, vận động, rối loạn chuyển hoá, hoặc một số bệnh lý viêm mạn tính.
-
Người da mát có thể có lưu lượng máu ngoại vi thấp, mạch máu co lại nhiều hơn, do đó da ít bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ bên trong.
2.2. Cơ địa – Tạng người theo y học cổ truyền
Theo Đông y, cơ thể con người được phân loại theo các thể “nóng” (nhiệt) hoặc “lạnh” (hàn):
-
Người thể nhiệt (nóng): dễ nổi mụn, bứt rứt, hay khát nước, da ấm nóng, đổ mồ hôi nhiều.
-
Người thể hàn (lạnh): dễ cảm lạnh, tay chân lạnh, sợ gió, da mát lạnh.
Sự phân loại này dựa trên khí huyết, âm dương và phản ánh tình trạng nội tạng đang thiên lệch. Tuy không phải là tiêu chuẩn y khoa hiện đại, nhưng có giá trị tham khảo trong chẩn đoán và chăm sóc sức khỏe.
2.3. Nội tiết tố và chuyển hóa năng lượng
-
Người có tốc độ chuyển hoá cơ bản cao (ví dụ: người trẻ, người tập luyện thường xuyên, người mắc cường giáp…) sẽ sinh nhiệt nhiều hơn – dẫn đến da nóng hơn.
-
Người có chuyển hoá chậm, như người già, người suy giáp, hoặc ít vận động, thường có da mát hơn.
2.4. Tình trạng sức khỏe
Một số bệnh lý có thể ảnh hưởng đến cảm giác nóng – lạnh ở da:
| Nhóm nguyên nhân | Da nóng | Da mát |
|---|---|---|
| Bệnh lý nội tiết | Cường giáp, tiểu đường, mãn kinh | Suy giáp, thiếu máu |
| Tuần hoàn máu | Tăng huyết áp, viêm | Thiểu năng tuần hoàn ngoại vi |
| Tâm lý thần kinh | Stress, lo âu, mất ngủ | Suy nhược thần kinh, trầm cảm |
| Mất cân bằng hệ thần kinh thực vật | Dễ nóng ran tay chân, ra mồ hôi nhiều | Tay chân lạnh, ít mồ hôi |
3. Da nóng – da mát có ảnh hưởng gì không?
Phần lớn người da nóng hay da mát đều không có vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nếu không kèm theo các triệu chứng khác. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tiềm ẩn, đặc biệt nếu đi kèm:
-
Sụt cân, mất ngủ, hồi hộp, run tay (nghi ngờ cường giáp)
-
Da mát, tái nhợt, rụng tóc, mệt mỏi (nghi ngờ suy giáp hoặc thiếu máu)
-
Đổ mồ hôi lòng bàn tay, lòng bàn chân, nóng rát vào ban đêm (rối loạn thần kinh thực vật)
4. Cách chăm sóc cơ thể theo cơ địa nóng – mát
-
Người da nóng: nên uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh, hạn chế thực phẩm cay nóng – dầu mỡ, ngủ đúng giờ và tránh stress.
-
Người da mát: cần giữ ấm tay chân, vận động thường xuyên để tăng lưu thông máu, bổ sung các thực phẩm ấm như gừng, nghệ, tỏi…
Ngoài ra, nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện các rối loạn nội tiết hoặc chuyển hóa nếu có.
Kết luận
Việc da mát hay da nóng không chỉ là cảm nhận đơn thuần mà còn liên quan đến cơ địa, tuần hoàn máu, nội tiết và tình trạng sức khỏe tổng thể. Hiểu rõ cơ thể mình là nền tảng để chăm sóc đúng cách, phòng tránh bệnh lý và duy trì thể trạng cân bằng.
Nếu bạn nhận thấy mình có biểu hiện da quá nóng hoặc quá lạnh kéo dài kèm theo các triệu chứng khác, nên đi khám chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời.
