Răng khôn: Những điều bạn cần biết trước khi quyết định nhổ hay giữ lại
Răng khôn là răng mọc cuối cùng trong cung hàm, thường gây đau nhức, viêm lợi và nhiều biến chứng răng miệng. Bài viết giải thích chi tiết răng khôn là gì, có nên nhổ hay không, quy trình và cách chăm sóc sau nhổ.
Răng khôn là gì?
Răng khôn (hay răng số 8) là chiếc răng cối lớn mọc cuối cùng trong cung hàm, thường xuất hiện trong độ tuổi từ 17–25. Mỗi người có thể mọc từ 1 đến 4 răng khôn, thậm chí có người không mọc chiếc nào.
Khác với các răng khác, răng khôn thường mọc khi xương hàm đã phát triển ổn định và không còn nhiều khoảng trống, dẫn đến hiện tượng mọc lệch, mọc ngầm hoặc chỉ mọc một phần.
Tại sao răng khôn thường gây đau nhức và biến chứng?
Răng khôn được xem là “răng phiền toái” bởi những lý do sau:
-
Mọc lệch: Răng mọc nghiêng, đâm vào răng số 7, gây đau nhức và làm sâu răng kế cận.
-
Mọc ngầm: Răng bị kẹt trong xương hoặc nướu, dễ gây viêm quanh thân răng, áp xe.
-
Mọc thiếu chỗ: Khi cung hàm không đủ không gian, răng khôn mọc chen chúc, gây lệch khớp cắn.
-
Khó vệ sinh: Vị trí trong cùng khiến thức ăn dễ bám, khó làm sạch, tăng nguy cơ sâu răng và hôi miệng.
Có nên nhổ răng khôn không?
Không phải tất cả răng khôn đều cần nhổ. Quyết định phụ thuộc vào tình trạng cụ thể:
-
Nên nhổ răng khôn khi:
-
Răng mọc lệch, mọc ngầm gây đau hoặc ảnh hưởng đến răng khác.
-
Gây viêm lợi, viêm quanh thân răng tái phát nhiều lần.
-
Có nguy cơ hình thành u nang quanh răng.
-
-
Có thể giữ lại răng khôn khi:
-
Răng mọc thẳng, đủ chỗ trên cung hàm, không gây biến chứng.
-
Vệ sinh răng miệng đảm bảo, không bị sâu hay viêm lợi.
-
Quy trình nhổ răng khôn và những điều cần lưu ý
Nhổ răng khôn là tiểu phẫu thường quy trong nha khoa, diễn ra theo các bước:
-
Thăm khám và chụp X-quang: Đánh giá vị trí, hướng mọc và nguy cơ liên quan đến dây thần kinh.
-
Gây tê: Giúp bệnh nhân không đau trong suốt quá trình.
-
Tiểu phẫu: Bác sĩ rạch lợi, lấy bỏ răng và làm sạch ổ răng.
-
Khâu và cầm máu: Đặt gạc, khâu vết thương (nếu cần).
Sau khi nhổ răng khôn, người bệnh cần:
-
Cắn gạc cầm máu 30–60 phút.
-
Tránh súc miệng mạnh trong 24 giờ đầu.
-
Ăn đồ mềm, nguội, bổ sung dinh dưỡng hợp lý.
-
Uống thuốc theo chỉ định và tái khám khi cần.
Chăm sóc răng miệng khi có răng khôn
Ngay cả khi chưa cần nhổ, răng khôn vẫn cần được chăm sóc đặc biệt:
-
Đánh răng kỹ lưỡng, dùng bàn chải lông mềm.
-
Sử dụng chỉ nha khoa để loại bỏ thức ăn thừa.
-
Súc miệng bằng dung dịch kháng khuẩn.
-
Khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần để theo dõi tình trạng răng khôn.
Kết luận
Răng khôn không phải lúc nào cũng “khôn”. Trong nhiều trường hợp, chúng trở thành nguyên nhân gây đau nhức và biến chứng răng miệng nghiêm trọng. Việc nhổ hay giữ lại cần được bác sĩ nha khoa thăm khám và chỉ định cụ thể. Chủ động chăm sóc răng miệng và theo dõi tình trạng răng khôn sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe răng hàm lâu dài.