Tổng quan về sốc nhiệt mùa hè
Sốc nhiệt, đặc biệt là sốc nhiệt trong mùa hè là tình trạng do cơ thể quá nóng, thường là kết quả của việc tiếp xúc kéo dài với môi trường nhiệt độ cao hoặc vận động mạnh trong điều kiện nắng nóng.
Sốc nhiệt, dạng tổn thương nhiệt nghiêm trọng nhất, có thể xảy ra nếu nhiệt độ cơ thể tăng lên 40 độ C (104 độ F) hoặc cao hơn. Tình trạng này thường gặp nhất vào các tháng mùa hè.
Sốc nhiệt đòi hỏi sự can thiệp điều trị khẩn cấp. Nếu không được điều trị kịp thời, sốc nhiệt có thể gây tổn thương nhanh chóng đến não bộ, tim, thận và cơ bắp. Tổn thương sẽ nghiêm trọng hơn càng lâu điều trị bị trì hoãn, làm tăng nguy cơ biến chứng nghiêm trọng hoặc tử vong.
Các dấu hiệu và triệu chứng của sốc nhiệt mùa hè bao gồm:
Nhiệt độ cơ thể cao: Nhiệt độ cơ thể 40 độ C (104 độ F) hoặc cao hơn, đo bằng nhiệt kế hậu môn, là dấu hiệu chính của sốc nhiệt.
Thay đổi trạng thái tâm thần hoặc hành vi: Rối loạn, kích động, nói lắp, cáu gắt, mê man, co giật và hôn mê đều có thể là kết quả của sốc nhiệt.
Thay đổi trong việc tiết mồ hôi: Trong trường hợp sốc nhiệt do thời tiết nóng bức, da của bạn sẽ cảm thấy nóng và khô. Tuy nhiên, trong sốc nhiệt do tập luyện quá sức, da của bạn có thể cảm thấy khô hoặc hơi ẩm.
Nôn mửa: Bạn có thể cảm thấy buồn nôn hoặc nôn mửa.
Da ửng hồng: Da của bạn có thể chuyển sang màu đỏ khi nhiệt độ cơ thể tăng lên.
Thở nhanh: Hơi thở của bạn có thể trở nên nhanh và thiếu hơi.
Nhịp tim nhanh: Mạch của bạn có thể tăng đáng kể do căng thẳng nhiệt gây áp lực lớn lên tim để giúp làm mát cơ thể.
Đau đầu: Đầu của bạn có thể bị nhức.
Hãy thực hiện các biện pháp làm mát người bị quá nhiệt ngay lập tức trong khi đợi sự can thiệp điều trị khẩn cấp:
Đưa người đó vào bóng mát hoặc ở trong nhà.
Cởi bỏ quần áo dư thừa.
Làm mát người đó bằng mọi cách có sẵn – ngâm trong bồn nước mát hoặc tắm nước mát, phun nước từ vòi nước vườn, lau ướt bằng nước mát, quạt trong khi phun nước mát, hoặc đặt túi đá hoặc khăn ướt lạnh lên đầu, cổ, nách và bẹn của người đó.
sốc nhiệt mùa hè gây ra nhiều nguy cơ sức khoẻ
Sốc nhiệt có thể xảy ra do
Tiếp xúc với môi trường nóng: Trong một dạng sốc nhiệt gọi là sốc nhiệt không do vận động, việc ở trong môi trường nóng khiến nhiệt độ cơ thể tăng lên. Loại sốc nhiệt này thường xảy ra sau khi tiếp xúc với thời tiết nóng ẩm, đặc biệt là trong thời gian dài. Chúng thường gặp ở người cao tuổi và người bị bệnh mãn tính.
Vận động mạnh: Sốc nhiệt do vận động là do sự tăng nhiệt độ cơ thể do hoạt động thể chất mạnh trong thời tiết nóng. Bất kỳ ai tập thể dục hoặc làm việc trong thời tiết nóng đều có thể bị sốc nhiệt do vận động, nhưng nguy cơ cao hơn nếu bạn không quen với nhiệt độ cao.
Ở cả hai dạng sốc nhiệt, tình trạng của bạn có thể bị gây ra do:
Mặc quá nhiều quần áo, ngăn không cho mồ hôi bay hơi dễ dàng và làm mát cơ thể.
Uống rượu, có thể ảnh hưởng đến khả năng của cơ thể điều chỉnh nhiệt độ.
Bị mất nước do không uống đủ nước để bổ sung lại lượng chất lỏng mất qua mồ hôi.
Các nguy cơ:
Mọi người đều có thể bị sốc nhiệt, nhưng một số yếu tố làm tăng nguy cơ của bạn:
Tuổi tác: Khả năng ứng phó với nhiệt độ cực độ phụ thuộc vào sức mạnh của hệ thống thần kinh trung ương của bạn. Ở trẻ nhỏ, hệ thần kinh trung ương chưa phát triển hoàn toàn, và ở người lớn trên 65 tuổi, hệ thần kinh trung ương bắt đầu suy giảm, khiến cơ thể kém khả năng ứng phó với sự thay đổi nhiệt độ. Cả hai nhóm tuổi thường gặp khó khăn trong việc duy trì đủ nước, điều này cũng làm tăng nguy cơ.
Vận động mạnh trong thời tiết nóng: Huấn luyện quân sự và tham gia các môn thể thao như bóng đá hoặc các sự kiện chạy đường dài trong thời tiết nóng là một số hoàn cảnh có thể dẫn đến sốc nhiệt.
Chuyển đổi đột ngột sang thời tiết nóng: Bạn có thể dễ bị các bệnh liên quan đến nhiệt độ nếu phải đối mặt với sự tăng nhiệt độ đột ngột, như trong một đợt nắng nóng đầu hè hoặc khi đi du lịch đến một vùng khí hậu nóng hơn.
Hạn chế hoạt động ít nhất trong vài ngày để cho phép bản thân thích nghi với sự thay đổi. Tuy nhiên, bạn vẫn có nguy cơ sốc nhiệt cao hơn cho đến khi trải qua vài tuần với nhiệt độ cao hơn.
Thiếu máy điều hòa không khí: Quạt có thể giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn, nhưng trong thời tiết nóng kéo dài, máy điều hòa không khí là cách hiệu quả nhất để làm mát và giảm độ ẩm.
Thuốc điều trị: Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến khả năng giữ ẩm và phản ứng với nhiệt của cơ thể. Hãy cẩn thận trong thời tiết nóng nếu bạn dùng thuốc co thắt mạch máu (thuốc làm hẹp mạch), điều chỉnh huyết áp bằng cách chặn adrenaline (thuốc beta chặn), loại bỏ natri và nước khỏi cơ thể (thuốc lợi tiểu).
Phòng ngừa
Sốc nhiệt có thể dự đoán và ngăn ngừa được. Hãy thực hiện những bước sau để phòng ngừa sốc nhiệt trong thời tiết nóng:
Mặc quần áo rộng rãi, nhẹ: Mặc quá nhiều quần áo hoặc quần áo bó sát sẽ không cho phép cơ thể bạn làm mát đúng cách.
Bảo vệ da khỏi bỏng nắng: Bỏng nắng ảnh hưởng đến khả năng làm mát của cơ thể, vì vậy hãy bảo vệ bản thân khi ở ngoài trời bằng mũ rộng vành và kính râm, sử dụng kem chống nắng rộng phổ với chỉ số SPF ít nhất 15. Thoa kem chống nắng dày, và thoa lại mỗi hai giờ – hoặc thường xuyên hơn nếu bạn bơi hoặc đổ mồ hôi.
Uống nhiều nước: Giữ cơ thể được cung cấp đủ nước sẽ giúp bạn tiết mồ hôi và duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định.
Đậu xe ngoài trời nắng: Khi đậu xe ngoài nắng, nhiệt độ trong xe có thể tăng hơn 11 độ C chỉ trong 10 phút.
Việc để người trong xe đậu trong thời tiết ấm hoặc nóng không an toàn, ngay cả khi cửa sổ được mở hoặc xe đỗ trong bóng râm. Khi xe đậu, hãy khóa xe để tránh trẻ em vào bên trong.
Nghỉ ngơi trong những khoảng thời gian nóng nhất của ngày: Nếu không thể tránh hoạt động vất vả trong thời tiết nóng, hãy uống nhiều nước và nghỉ ngơi thường xuyên ở nơi mát mẻ. Cố gắng sắp xếp lịch tập thể dục hoặc lao động chân tay vào những thời điểm mát mẻ hơn trong ngày, như buổi sáng sớm hoặc buổi tối.
Thích nghi dần với nhiệt độ: Giới hạn thời gian làm việc hoặc tập luyện trong nhiệt độ cao cho đến khi cơ thể bạn thích nghi với điều kiện mới. Những người không quen với thời tiết nóng dễ bị ảnh hưởng bởi các bệnh liên quan đến nhiệt. Cơ thể bạn có thể cần vài tuần để thích nghi với thời tiết nóng.
Xem thêm: >>>>>>>>> TẠI ĐÂY
DS. Ngọc Mai
